De muskusrat behoort niet tot de familie van de ratten, maar is een knaagdier dat bij de onder familie van de woelmuis hoort. Aan de naam zou je denken dat hij bij de soorten als de bruine en zwarte rat hoort maar dat is dus niet zo.
De bovenzijde van de muskusrat is donker- tot kastanjebruin en de onderzijde is lichter bruingrijs gekleurd. De kop van de muskusrat is stomp met kleine oortjes en gaat ongemerkt over in het lichaam dat kort en gedrongen is, met een dikke vacht. Een volwassen muskusrat is ongeveer 25 tot 35 cm lang, exclusief de staart. Deze is zijdelings afgeplat, vrijwel onbehaard, zwart van kleur en ongeveer 25 cm lang.
De muskusrat is een echt waterdier. Zijn leefomgeving bestaat dan ook uit waterrijke gebieden met sterke begroeiing van water- en oeverplanten. De dieren zijn erg schuw en meestal alleen in de nacht en schemering actief.
Het leefgebied van een muskusrat beslaat tot 5 vierkante kilometer. Rond de burcht die hij bouwt bakent hij een territorium af met een stof uit de anaalklieren, de zogenaamde muskusolie. Dit territorium verdedigt hij tegen andere muskusratten.
Het voortplantingsseizoen loopt van maart tot september, maar soms tref je in zachte winters ook al jongen aan. Per jaar is het vrouwtje in staat 3 tot 4 keer een nest te werpen, per worp kunnen er 5 tot 8 jongen worden geboren. De jongen zijn na ongeveer 30 dagen zelfstandig, maar ze blijven nog maanden in het territorium van hun moeder. Rond de vijfde maand zijn de dieren geslachtsrijp. Een muskusrat kan gemiddeld ruim 4 jaar oud worden.
Muskusratten zijn niet alleen planteneters. Naast planten lusten ze ook zoetwatermosselen en rivierkreeften.
De mens is niet de enigste vijand van de muskusrat, ook roofdieren zoals de vos, bunzing, hermelijn, havik en bosuil hebben de muskusrat als prooi.
Bestrijding van de muskusrat word geregeld via de provincie
Telefoon: (030) 634 57 00